Độ nhạy của loa là gì? Độ nhạy có ảnh hưởng tới chất lượng của loa như thế nào? Hãy cùng Audio Hoàng Hải tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé.

Yếu tố đầu tiên cần chú ý khi lựa chọn loa chính là độ nhạy của loa. Độ nhạy sẽ phản ánh mức âm lượng bạn nghe được ở mức công suất nhất định. Không chỉ vậy còn ảnh hưởng đến sự lựa chọn của bạn về Stereo Receiver/ Amplifier. Kể cả những dòng loa Bluetooth, Soundbar hay Subwoofer đều rất quan trọng độ nhạy, ngay cả khi không được liệt kê trong thông số kỹ thuật.

Độ nhạy của loa là gì? 

Độ nhạy của loa có thể tự giải thích khi bạn hiểu cách đo độ nhạy của loa. Bắt đầu bằng cách đặt micro đo hoặc máy đo SPL (mức áp suất âm thanh) cách mặt trước của loa chính xác một mét. Sau đó kết nối bộ khuếch đại với loa và phát tín hiệu, điều chỉnh mức công suất power amplifier chỉ cung cấp một watt công suất cho loa. Kết quả được đo bằng decibel (dB) chính là độ nhạy của loa.

Cách đo độ nhạy của loa 

Độ nhạy của loa càng cao thì loa sẽ phát to hơn với một mức công suất nhất định. Ví dụ, một số loa có độ nhạy khoảng 81 dB hoặc hơn. Điều này có nghĩa là với một watt công suất, chúng sẽ chỉ mang lại mức độ nghe vừa phải. Muốn 84 dB? Bạn sẽ cần hai watt - điều này là do thực tế là cứ thêm 3 dB âm lượng thì yêu cầu công suất tăng gấp đôi. Bạn muốn đạt được độ nhạy ở mức 102 dB cho âm thanh hay và lớn trong hệ thống âm thanh tại nhà của mình? Bạn sẽ cần tới 128 watt.

Những chuyên gia đánh giá độ nhạy dưới mức 84 là khá kém, 88 là trung bình, và từ 92 trở lên là rất tốt.

Hiệu suất và độ nhạy có giống nhau không?

Có và không. Bạn sẽ thường thấy các thuật ngữ về độ nhạy và hiệu suất được sử dụng thay thế cho nhau trong âm thanh, điều này không sao cả. Hầu hết mọi người nên biết ý của bạn khi bạn nói một loa có hiệu suất 89 dB. Về mặt kỹ thuật, hiệu suất và độ nhạy là khác nhau, mặc dù chúng mô tả cùng một khái niệm. Các thông số kỹ thuật về độ nhạy có thể được chuyển đổi thành thông số kỹ thuật hiệu suất và ngược lại.

Loa Bookshelf Focal Kanta Nº1 phiên bản màu Walnut / Gauloise Blue

Hiệu suất là lượng điện năng đi vào loa thực sự được chuyển thành âm thanh. Giá trị này thường nhỏ hơn một phần trăm, điều này cho bạn biết rằng hầu hết công suất được gửi đến loa cuối cùng là nhiệt chứ không phải âm thanh.

Điều này liên quan gì đến Soundbars và Loa Bluetooth?

Bạn có bao giờ để ý rằng các loa được cấp nguồn bên trong, chẳng hạn như loa siêu trầm, loa soundbar và loa bluetooth, hầu như không bao giờ liệt kê độ nhạy của chúng không? Những loa này được coi là hệ thống khép kín, có nghĩa là độ nhạy (hay công suất) không quan trọng bằng tổng âm lượng mà thiết bị có thể đạt được.

Loa Soundbar Sony Soundbar HT-ST5000 có công suất thực lên tới 800W 

Sẽ rất thú vị khi xem độ nhạy cho các trình điều khiển loa được sử dụng trong các sản phẩm này. Các nhà sản xuất hiếm khi ngần ngại chỉ định công suất của các bộ khuếch đại bên trong, luôn chào hàng những con số ấn tượng như 300W cho một soundbar rẻ hoặc 1000 W cho một hệ thống rạp hát tại nhà.

Nhưng xếp hạng công suất cho các sản phẩm này gần như vô nghĩa vì ba lý do:

1. Nhà sản xuất hầu như không bao giờ cho bạn biết công suất được đo như thế nào (mức độ méo tối đa, trở kháng tải, v.v.) hoặc nếu nguồn điện của thiết bị thực sự có thể cung cấp nhiều như vậy.
2. Công suất của Amplifier không cho bạn biết thiết bị sẽ phát âm lượng như thế nào trừ khi bạn cũng biết độ nhạy của các trình điều khiển loa.
3. Ngay cả khi Amplifier tiêu thụ nhiều công suất như vậy, bạn không biết rằng các trình điều khiển loa có thể xử lý công suất ở mức độ nào, driver của loa soundbar và loa Bluetooth thường có mức giá khá rẻ.

Giả sử một soundbar, được liệt kê công suất ở 250W, đang phát ra 30 watt cho mỗi kênh trong sử dụng thực tế. Nếu soundbar sử dụng trình điều khiển rất rẻ với độ nhạy 82 dB - thì đầu ra lý thuyết là khoảng 97 dB. Đó sẽ là một mức khá hài lòng cho chơi game và phim hành động! Tuy nhiên những trình điều khiển đó có thể chỉ có thể xử lý 10 watt, điều này sẽ giới hạn soundbar ở khoảng 92 dB. Và điều đó không thực sự đủ lớn cho bất cứ điều gì hơn là xem TV thông thường. Nếu soundbar có các trình điều khiển được đánh giá ở độ nhạy 90 dB, thì bạn chỉ cần tám watt để đẩy chúng đến 99 dB. Và công suất 8 watt sẽ không vượt quá khả năng xử lý của driver loa. 

Kết luận rằng các sản phẩm tích hợp bộ khuếch đại bên trong, chẳng hạn như soundbar, loa bluetooth và loa subwoofer, nên được đánh giá bằng tổng âm lượng mà chúng có thể phân phối chứ không phải theo công suất thuần túy. Xếp hạng độ nhạy trên soundbar, loa Bluetooth hoặc loa siêu trầm rất có ý nghĩa vì nó cho bạn ý tưởng thực tế về mức âm lượng mà sản phẩm có thể đạt được.

Độ nhạy cao có luôn tốt?

Vậy tại sao các nhà sản xuất không sản xuất loa càng nhạy càng tốt, bởi cần phải thực hiện các thỏa hiệp để đạt được mức độ nhạy nhất định. Ví dụ, nón loa trầm/ trình điều khiển có thể được làm nhẹ để cải thiện độ nhạy. Nhưng điều này có thể dẫn đến một nón loa linh hoạt hơn, điều này sẽ làm tăng độ méo tổng thể.

Loa Midrange kim cương lớn nhất thế giới của Tidal La Assoluta cho âm thanh ấn tượng

Bởi vậy họ sẽ phải lựa chọn những vật liệu cân bằng để làm nón loa cứng và nhẹ. Giúp cho âm thanh hay hơn với độ méo tiếng thấp nhất. Berrylium hay kim cương là những vật liệu cao cấp bậc nhất mà những loa High End từ Focal hay Gauder Akustik, thậm chí là Tidal luôn hướng đến cũng vì một lý do là âm thanh hoàn hảo nhất. 

Loa Bookself Focal Diablo Utopia Evo sở hữu treble làm bằng Berrylium

Tổng kết lại những loa có độ nhạy cao hơn thường là lựa chọn tốt hơn hết. Chi phí sẽ có thể nhiều hơn nhưng đó là một sự chi trả đáng giá. 

Audio Hoàng Hải - 23D Hai Bà Trưng, Hoàn Kiếm, Hà Nội.