Trong hướng dẫn này, Audio Hoàng Hải chia sẻ mọi thứ bạn cần biết về các loại cáp âm thanh phổ biến mà bạn sẽ tìm thấy trong phòng nghe nhạc. Trọng tâm chính của bài viết này mô tả về cách sử dụng thực tế của các loại cáp khác nhau và thời điểm thích hợp để sử dụng chúng. Bài viết sẽ không đi sâu vào vật lý đằng sau cách các loại cáp này hoạt động để giúp bạn tiếp cận thông tin một cách dễ hiểu nhất. 

Hệ thống dây cáp đầu bảng Siltech Triple Crown

Những chủ đề chính trong bài viết:

1. Dây cáp Analog so với cáp Digital
2. Những loại cáp analog phổ biến
3. Các mức tín hiệu âm thanh analog
4. Dây cáp analog phổ biến
5. Dây cáp Digital phổ biến
6. Dây cáp nguồn

1. Cáp Analog so với cáp Digital

Có hai loại cáp mà bạn sẽ tìm thấy trong phòng nghe được sử dụng để truyền tín hiệu âm thanh là cáp analog và digital

Cáp Analog

Cáp analog sử dụng các dạng sóng liên tục để truyền thông tin. Ví dụ, nếu thông tin là sóng hình sin 100Hz, điện áp chạy qua cáp tương tự sẽ thực hiện 100 chu kỳ âm - dương mỗi giây.

Có hai loại cáp analog, bao gồm cáp unbalance (không cân bằng) và balance (cân bằng). Cáp analog có thể truyền tín hiệu đường truyền, nhạc cụ hoặc tín hiệu micro.

Cáp Digital

Cáp digital sử dụng mã nhị phân (1s và 0s được phân phối như một chuỗi chuyển đổi điện áp) để truyền thông tin. Có rất nhiều loại cáp kỹ thuật số khác nhau, và các dạng cũ là cáp kỹ thuật số liên tục được thay thế bằng loại mới hơn với những công nghệ tiến bộ.

2. Các loại cáp Analog

Cáp không cân bằng

Cáp Unbalance chứa hai dây dẫn; dây nối đất và dây cực dương ("nóng"). Vấn đề chính của cáp không cân bằng là chúng nhận nhiễu; đặc biệt là với chiều dài cáp trên 20 feet. Thật không may, do nhiều nhạc cụ được thiết kế, chúng chỉ có thể tạo ra tín hiệu không cân bằng.

Cáp cân bằng

Cáp balance chứa ba dây; dây nối đất, dây cực dương (“nóng”) và dây cực âm (“lạnh”). Cáp cân bằng sử dụng loại bỏ pha để loại bỏ nhiễu. Cùng một tín hiệu chạy qua cả dây phân cực dương và cực âm; sự khác biệt duy nhất là cực của dây cực âm được đảo ngược. Cả hai dây đều nhận nhiễu khi tín hiệu truyền từ đầu này sang đầu kia của cáp, nhưng khi chúng kết hợp ở cuối đường truyền của dây cáp, cực tính của dây âm bị đảo ngược. Dạng nhiễu của hai dây bây giờ ngược pha với nhau; dẫn đến triệt tiêu và loại bỏ được nhiễu ồn.

3. Những cấp độ tín hiệu âm thanh analog

Có bốn mức tín hiệu analog mà bạn cần biết; chúng bao gồm mic, nhạc cụ, đường truyền và tín hiệu loa. Chúng chủ yếu khác nhau dựa trên mức điện áp của chúng, tăng cường độ theo thứ tự sau: Micro> Nhạc cụ> Line> Loa.

Tín hiệu mức micrô

Tín hiệu mức micrô được tạo ra bởi micrô; chúng cần được đưa lên cấp độ đường truyền bằng cách sử dụng một bộ tiền khuếch đại micrô.

Tín hiệu mức nhạc cụ

Tín hiệu mức nhạc cụ được tạo ra bởi guitar và bass; chúng cần được chuyển đổi thành tín hiệu mức mic và sau đó đưa lên mức đường truyền. Trong một số tình huống, bạn có thể không cần chuyển đổi tín hiệu sang mức mic, chẳng hạn như khi chạy tín hiệu nhạc cụ thành amp hoặc đầu vào trở kháng cao (HI-Z) trên audio interface

Tín hiệu mức Line

Tín hiệu mức đường truyền là tiêu chuẩn cho tất cả các thiết bị phòng thu. Mục tiêu của bạn thường là đưa tín hiệu lên mức đường truyền càng sớm càng tốt. Khi nó ở mức đường truyền, bạn có thể tự do chạy nó qua thiết bị xử lý tín hiệu như Compressor, EQ, Saturator, v.v.

Tín hiệu mức loa

Tín hiệu mức loa là tín hiệu đã được khuếch đại bằng bộ khuếch đại. Khi bạn chạy tín hiệu mức đường truyền vào loa kiểm âm, bộ khuếch đại được tích hợp trong loa của bạn sẽ tăng tín hiệu lên mức loa. Loa nhỏ hơn yêu cầu ít vôn hơn để tạo ra sóng âm thanh, trong khi loa lớn yêu cầu nhiều vôn hơn.

‍ 4. Những loại đầu jack thông dụng

Trước khi tìm hiểu tiếp, hầu hết mọi người đề cập đến cáp âm thanh (nói chung) theo loại kết nối của chúng, trái ngược với cáp được sử dụng để truyền thông tin giữa hai đầu nối ở các đầu. . Ví dụ: nếu bạn có một cáp đồng trục sử dụng đầu nối RCA, hầu hết mọi người sẽ chỉ gọi cáp và các đầu nối như một cáp RCA; mặc dù nó không chính xác về mặt kỹ thuật.

Tôi sẽ nói về các loại đầu nối trong phần này vì bạn sẽ tìm thấy nhiều loại cáp analog có các loại đầu nối khác nhau ở mỗi đầu.

Ví dụ trong trường hợp có người nói rằng: "Tôi cần cáp XLR đực sang XLR cái" và thực sự điều đó đề cập đến các loại kết nối được sử dụng. Khá dễ dàng để phân biệt một đầu nối đực với một đầu nối cái vì biến thể đực sẽ có ba chân kim loại nhô ra, và đầu nối cái trông như ổ cắm ba chân.

Đầu nối RCA 

Siltech Classic Anniversary 330i (RCA)

Đầu nối RCA (phono) có khả năng mang tín hiệu âm thanh và hình ảnh. Đầu nối RCA có khả năng truyền cả tín hiệu âm thanh analog và kỹ thuật số. Khi được sử dụng với cáp analog đầu nối RCA cho phép bạn truyền tín hiệu đơn âm không cân bằng, vì vậy cần có hai sợi cáp RCA nếu bạn muốn truyền âm thanh stereo. Khi được sử dụng với cáp digital, đầu nối RCA cho phép bạn truyền thông tin âm thanh nổi và âm thanh vòm.

Các đầu nối RCA có một đầu nối đực ở giữa trông giống như một chốt, được bao quanh bởi một vòng kim loại. Điều cần thiết là vòng của đầu nối đực phải được cắm đủ xa vào giắc cắm cái để các vòng của chúng chạm vào nhau. Một kết nối tốt giữa các vòng sẽ đảm bảo tiếp đất, tránh xảy ra hiện những tiếng nhiễu ồn lớn.

Các loại cáp bạn thường sử dụng để kết nối đầu đĩa DVD với TV là cáp RCA 3 đực đến 3 đực để truyền âm thanh nổi, cũng như tín hiệu video tới TV của bạn.

Kết nối XLR

Dây tín hiệu Siltech Crown Princess (XLR) hai đầu kết nối đực (trái) và cái (phải)

Đầu nối XLR là loại đầu nối tiêu chuẩn cho cáp âm thanh cân bằng. Đầu nối XLR có thể có tới 10 chân, nhưng đầu nối XLR 3 chân là phổ biến nhất. Đầu nối XLR cho phép bạn truyền tín hiệu đơn âm cân bằng, vì vậy cần có hai cáp XLR nếu bạn muốn truyền tín hiệu analog âm thanh stereo.

Do cách mà chân nối đất đực tiếp xúc với đầu nối cái trước các chân khác, nên có thể kết nối và ngắt kết nối XLR trong thiết bị âm thanh trực tiếp mà không cần nhận tín hiệu bên ngoài.

Cáp bạn sử dụng để kết nối micro với pre-amp micro thường là cáp XLR cái với cáp XLR đực.

Đầu nối TS & Đầu nối TRS

Đầu nối TS đực (Trái) và Đầu nối TRS đực (Phải)

Sự khác biệt chính giữa đầu nối TS (tip-sleeve) và TRS (tip-ring-sleeve) là đầu nối TS thường được sử dụng cho tín hiệu đơn âm không cân bằng, trong khi đầu nối TRS thường được sử dụng cho tín hiệu đơn âm cân bằng hoặc tín hiệu âm thanh nổi không cân bằng. Đầu nối TRS có vòng kim loại bao quanh đế của đầu đầu nối, trong khi đầu nối TS thì không; điểm tiếp xúc thứ ba này là điểm cho phép các đầu nối TRS truyền tín hiệu đơn âm cân bằng, hoặc tín hiệu âm thanh stereo.

Cáp sử dụng để kết nối cây đàn guitar điện với hộp chuyển thường là cáp TS nam đến TS nam (mono, không cân bằng).

Cáp sử dụng để kết nối đầu ra đường dây từ audio interface với loa kiểm âm  thường là cáp TRS đực sang TRS đực (đơn âm, cân bằng).

Cáp bạn sử dụng để kết nối đầu ra tai nghe kiểm âm trên audio interface với tai nghe thường là cáp TRS đực 1/4 "đến 1/8" TRS (âm thanh nổi, không cân bằng).

5. Cáp kỹ thuật số phổ biến

Có một số loại cáp kỹ thuật số mà bạn có thể đã quen thuộc vì chúng được sử dụng để kết nối thiết bị với máy tính xách tay của bạn. Tuy nhiên, cũng có một số loại cáp ít quen thuộc hơn mà bạn cần kết nối với Audio interface để sử dụng.

Cáp USB

Đầu nối USB-A (Trái) và Đầu nối USB-C (Phải)

USB (Universal Serial Bus) là một tiêu chuẩn công nghiệp được tạo ra để tiêu chuẩn hóa kết nối của các thiết bị ngoại vi như bàn phím, audio interface, ổ cứng ngoài, v.v.; USB cho phép các thiết bị này giao tiếp và cung cấp năng lượng điện cho nhau.

Cáp USB (là bus nối tiếp) thường mỏng hơn, nhẹ hơn và rẻ hơn so với cáp bus song song; điều này làm cho chúng trở nên lý tưởng cho các sản phẩm tiêu dùng.

USB đã sử dụng nhiều loại đầu nối khác nhau trong nhiều năm bao gồm USB A, B, Mini A, Mini B, Mini AB, Micro A, Micro B, Micro AB và C.

Cáp USB đã trải qua nhiều thế hệ với tốc độ truyền dữ liệu khác nhau và USB 3.1 là thế hệ mới nhất tính đến tháng 8 năm 2018:

• USB 2.0: 480 Mbps
• USB 3.0: 5 Gbps
• USB 3.1: 10 Gbps

Cáp Thunderbolt

Đầu nối Thunderbolt 1/2 (Trái) và Đầu nối USB-C (Phải)

Thunderbolt là một tiêu chuẩn giao diện phần cứng do Intel và Apple phát triển, cho phép kết nối các thiết bị ngoại vi với máy tính. Cáp Thunderbolt 3 có khả năng truyền dữ liệu nhanh hơn cả cáp USB 3.1 và FireWire 800.

Cáp Thunderbolt 3 sử dụng đầu nối USB Loại C giống hệt như đầu nối được tìm thấy trên cáp USB 3.1; sự khác biệt là cáp Thunderbolt 3 truyền dữ liệu nhanh hơn. Cáp Thunderbolt 3 thường sẽ có biểu tượng sấm sét trên đầu nối USB Loại C cho phép bạn phân biệt chúng với cáp USB 3.1. Bạn không thể sử dụng cáp USB 3.1 thay cho cáp Thunderbolt 3.

Cáp Thunderbolt đã trải qua nhiều thế hệ với tốc độ truyền dữ liệu khác nhau và Thunderbolt 3 là thế hệ mới nhất tính đến tháng 8 năm 2018:

• Thunderbolt 1: 10 Gbps
• Thunderbolt 2: 20 Gbps
• Thunderbolt 3: 40 Gbps

Cáp đồng trục Coxial Digital

Dây tín hiệu đồng trục Atlas Mavros S/PDIF Ultra RCA

Cáp đồng trục kỹ thuật số được sử dụng để gửi tín hiệu kỹ thuật số định dạng S / PDIF giữa các thiết bị và sử dụng đầu nối RCA. Một cáp đồng trục kỹ thuật số có khả năng truyền hai kênh âm thanh PCM không nén hoặc âm thanh vòm 5.1 / 7.1 nén; điều này có thể xảy ra do cáp đồng trục kỹ thuật số truyền tín hiệu kỹ thuật số chứ không phải tín hiệu tương tự.

Cáp bạn sử dụng để kết nối bộ thu AV là cáp đồng trục kỹ thuật số có đầu nối RCA và cổng kết nối trên audio interface của bạn có thể sẽ được gắn nhãn là "Coaxial" hoặc "S / PDIF".

Cáp sợi quang

Cáp quang với đầu nối TOSLINK

Cáp quang được sử dụng để gửi tín hiệu S / PDIF hoặc ADAT giữa các thiết bị. Chúng truyền tín hiệu thông qua một loạt các xung ánh sáng. Bên ngoài, cáp quang có thể trông tương tự như cáp điện, nhưng chúng chứa các sợi quang được sử dụng để truyền ánh sáng. Cáp quang được sử dụng thường xuyên cho các mục đích viễn thông trên khoảng cách xa, cũng như để cung cấp các kết nối dữ liệu tốc độ cao. Chúng có thể truyền nhiều kênh âm thanh thông qua một dây cáp, làm cho chúng trở thành một lựa chọn tuyệt vời nếu bạn đang cố gắng giảm số lượng dây cáp trong phòng nghe của mình.

Cáp quang có đầu nối TOSLINK trong hình trên có khả năng truyền tín hiệu định dạng S / PDIF hoặc ADAT. Giao thức ADAT có khả năng mang 8 kênh âm thanh 24-bit 44 kHz hoặc 4 kênh âm thanh 24-bit 96 kHz thông qua một cáp quang duy nhất.

Cáp bạn sử dụng để kết nối pre-amp đa kênh với giao diện âm thanh hiện tại là cáp quang có đầu nối TOSLINK và cổng kết nối trên giao diện âm thanh của bạn có thể sẽ được gắn nhãn là "Quang" hoặc "ADAT".

6. Cáp nguồn

Siltech Classic Anniversary SPX-800

Cáp nguồn sử dụng AC (dòng điện xoay chiều) được cung cấp từ ổ cắm trên tường trong phòng nghe của bạn để cấp nguồn cho thiết bị của bạn. Dây nguồn được cấu tạo bởi chất liệu tốt giúp tạo nên nền âm tĩnh, loại bỏ nhiễu ồn ảnh hướng đến hệ thống âm thanh.

Ngạnh thứ ba mà bạn tìm thấy trên một số đầu nối nguồn là đầu tiếp địa; nó cung cấp một cách để giải phóng điện từ thiết bị nếu xảy ra đoản mạch. Ngắn mạch có thể dẫn đến thiết bị quá nóng hoặc bắt lửa.

Một bộ điều hòa nguồn chất lượng cao là điều cần thiết cho mọi hệ thống âm thanh high end, giúp cung cấp "nguồn điện sạch", tăng tuổi thọ cho thiết bị của bạn và bảo vệ thiết bị của bạn khỏi sự đột biến của nguồn điện.  

Ổ cắm Hệ thống Isol - 8 SubStation Integra 6 Outlets

Qua bài viết trên, chắc hẳn bạn cũng đã có thêm kiến thức về những loại dây cáp, dây tín hiệu, dây nguồn thường sử dụng. Nếu bạn còn băn khoăn chưa biết sử dụng dây cáp nào phù hợp với hệ thống âm thanh của bạn, 

Audio Hoàng Hải - 23D Hai Bà Trưng, Hoàn Kiếm, Hà Nội